Wypadek w pracy – co to jest i co robić gdy się przytrafi?

Zgodnie z art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za taki rodzaj zdarzenia uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. W sytuacjach:

w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

Ponadto, należy zauważyć, iż na równi z wypadkiem w pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie, traktuje się zdarzenie, któremu pracownik uległ:

w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż wyżej określone, chyba że zdarzenie spowodowane zostało postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Za wypadek w pracy można również uznać nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas:

pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie;
odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania tego szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot kierujący, pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych;
uprawiania sportu w trakcie treningów oraz zawodów przez osobę pobierającą stypendium sportowe;
wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną jako członka spółdzielni w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni;
współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
wykonywania pracy na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3;
wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
pełnienia przez funkcjonariusza celnego obowiązków służbowych.
wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi;
odbywania służby zastępczej;
wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;

W ramach wypadków w pracy wyróżniamy:

śmiertelny wypadek przy pracy, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku,
wypadek zbiorowy, o którym można mówić w chwili, gdy w wyniku tego samego wypadku ucierpiały co najmniej dwie osoby;
ciężki wypadek przy pracy, na skutek którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej, inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie, trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała,

Zgodnie z art. 3 rozporządzenia z dnia 19.12.2002 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia, zdarzenie uznaje się za wypadek w pracy na podstawie ustalenia jego okoliczności i przyczyn, w szczególności przez:

zabezpieczenie miejsca zdarzenia w sposób pozwalający odtworzyć jego okoliczności,
dokonanie oględzin tego miejsca, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadanie warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku,
wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala,
zebranie informacji dotyczących wypadku od świadków zdarzenia,
zebranie innych dowodów dotyczących samego zdarzenia i okoliczności, uznanych za niezbędne.

Pracownik, o ile stan zdrowia na to pozwala, po wypadku powinien natychmiastowo zawiadomić pracodawcę o zaistniałym wydarzeniu a pracodawca powinien zapewnić pierwszą pomoc poszkodowanemu oraz wysłuchać jego wyjaśnień.

Miałeś wypadek w pracy? Dowiedz się więcej i napisz do nas >>